Frjálshyggja – Eigingirni – Siðrof

 

Siðrof er það þegar gamlir og góðir siðir ekki lengur megna að halda samfélaginu saman.

 

Þessu sterka orði var slegið fram í umfæðunni í tengslum við meint stórfeld rán bankamanna og útrásarvíkinga svokallaðra íslenskra. Sagt var að ef að jakkaklæddir menn komist upp með að sanka að sér milljörðum, þá muni almenningur ekki bera mikla virðingu fyrir lögunum almennt og alls enga fyrir einkaeignarréttinum; Sammála.

 

Það var svo áhugaverð tilvitnun í fjármálaráðherra Noregs, Kristin Halvorsen, þar sem hún segir að Íslendingar þurfi að borga fyrir hina stórfelldu frjálshyggjutilraun sem hér hefur verið í gangi; Sammála, en það er bara verst að við vorum langt í frá öll hér á landi sem skrifuðum undir þessa tilraun, en meirihlutinn gerði það og reikningurinn lendir á öllum.

 

Það sem fármálaráðherrann norski er að fara er einmitt kjarni málsins þegar kemur að pólitík og ábyrgð. Það var, að vísu, áhugaverður punktur sem geðlæknirinn Andrés Magnússon kom með er hann snerti á lýðræði og upplýsingu á útifundi Indefence hópsins um daginn. Geðlæknirinn vildi meina að þjóðin bæri ábyrgð vegna lýðsræðislegra ákvarðanna en ekki væri hægt að tala um lýðræðislegar ákvarðanir ef að upplýsingar skorti sem hann vildi meina að væri tilfellið varðandi Icesave og ábyrgðir íslendinga þar af lútandi og benti á eignarhald auðmanna á fjölmiðlum landsins máli sínu til stuðnings. Já, það má færa fyrir því rök að íslenskur almenningur hafi verið blekktur til að trúa á frjálshyggjuna með einhliða upplýsingastreymi (köllum það með áróðri) og þar af leiðandi beri takmarkaða ábyrgð á þessari fáránlegu frjálshyggjutilraun sem hér var framin undanfarna tvo áratugi.

 

Það sem er svo magnað við þessa heimskreppu er sú staðreynd að hún er afleiðing óheftrar frjálshyggju og ætti því að marka endalok hennar. Stjórnmálamenn og viðskiptajöfrar beggja vegna atlantsála hafa, í raun, viðurkennt mikilvægi ríkisins með því að veita og þiggja ríkisstyrki til handa atvinnuvegunum. Það er, með öðrum orðum, viðurkennt að markaðurinn einn og sér ræður ekki við að leysa úr vandamálunum eins og fullyrt var og haldið var fram sem þungamiðju kenningar frjálshyggjunnar og voru megin rök þess að einkavæða ríkis- og samfélagsfyrirtæki. Markaðurinn er mun betri til að finna jafnvægi var sagt; besta leiðin til að koma í veg fyrir spillingu og sóun er að einkavæða og láta markaðinn um að halda uppi eftirliti með hinni ósýnilegu hönd. Öll sú röksemdafærsla sem að baki liggur því að markaðurinn sé það form sem sé æskilegast, að ekki sé talað um það eina rétta, er fallinn þar sem reyndin er sú að allt efnahagskerfi vesturlanda og þar með allur iðnaður þessara landa og heimsins alls, hefði ekki haldið velli án gífurlegra ríkisstyrkja; ríkið varð að koma markaðnum til bjargar og þar með er rökrétt að afleiða að því sterkara sem ríkið er því betra – þveröfugt við doktrín frjálshyggjunnar. Frjálshyggjan er dauð og farið hefur fé betra.

 

En frjálshyggjan gerði annað en að reyna ganga frá ríkinu dauðu. Frjálshyggjan dásamaði græðgina sem dyggð. Hin ósýnilega hönd átti að vera markaðsstýring gegnum eigingirni einstaklinganna. Græðgi er góð var sagt. Það er vegna græðginnar sem menn taka áhættur og byggja tónlistarhús, vilja sækja á nýja markaði og fara í útrás. Það er græðgin sem gerir menn að athafnamönnum. Ja ...

Hér kemur svo að siðrofinu. Það var almenn og viðurkennd dyggð að vera gráðugur og sanka að sér eins miklu og mögulegt var. Til slíkra var upp litið. Takmörkuð eru ráð til að snúa ferlinu við og verðmæti sem streyma til eins, streyma frá öðrum. Miklar líkur eru á að auðsöfnun ákveðinna einstaklinga í tengslum við bankaþenslu og útrás sé ekkert annað en þjófnaður í fínum pakkningum og að menn muni komast upp með. Það var jú græðgin sem var mærð og hæpið er að veikja ríkið (sem setur og framfylgir lögunum), upphefja græðgina en setja svo út á það þegar einstaklingar nota hugkvæmni, drifna af græðgi, til að auðgast þó lagalega hæpið kunni að reynast. Eins og búið er að tala um ríkið undanfarna áratugi þá er það orðið viðkvæðið að þessir útrásarbófar eru bara sniðugir og flottir náungar sem hafa náð að snúa á þetta þunga óhugnar kerfi sem ríkið er.

 

Vandamálið, en á sama tíma hið jákvæða er, að við Íslendingar þurfum að borga fyrir þessa bófa. Þetta var allt í lagi á meðan við héldum að einhverjir aðrir en við Íslendingar þyrftum að borga. Þetta er skiljanlegt sem vandamál hverjum íslending vegna smæðar okkar sem þjóðar og stærðargráðu þjófnaðarins. Þess vegna hrópa menn nú upp og skunda á Austurvöll og krefjast réttlætis. Hinn venjulegi maður er allt í einu farinn að hafa áhuga á ríkisfjármálum og neitar að borga óráðssíu svokallaðra auðmanna; þetta er hið jákvæða. Það er vegna smæðar þjóðarinnar og samheldni hennar sem að ólíklegt er að auðsöfnun (lesist: þjófnaður) ákveðinnar einstaklinga gangi upp. Slíkur gjörningur sem almenningur nú á Íslandi er að mótmæla hefur, aftur á móti, lengi viðgengist annars staðar og er viðtekin venja. Allt er svo tengt hinu alþjóðlega fjármálasviði og því er tilkoma Alþjóða gjaldeyrissjóðsins hingað ekkert undrunarefni þeim sem lesið hafa sér til um mekanisma fjármálakerfis heimsins.

 

Nú er svo komið að Íslendingar eru að missa tökin á eigin málum, sérstaklega fjármálum. Eigur okkar, hinar sameiginlegu eigur, eru að fara til, ekki einstaklinga, heldur alþjóðlegra skuggafyrirbæra. Einstaklingarnir verða örvæntingarfullir, vonsviknir og þunglyndir. Þetta er svo samfara því að ungu kynslóðirnar hafa verið aldar upp í græðginni og svífast því einskis í að koma sér áfram. Þjófnaður er fyrirmyndin og þjófnaður er afleiðingin; siðrof er orðið. Síðasta stig hins mannlega samfélags er staðreynd og ekkert annað sem blasir við en hrun. Þetta er svo allt samfara því að skorið er niður í löggæslu og þá styttist í að hinn almenni, löghlýðni borgari, fari að taka lögin í eigin hendur. Menn fara að slást og einstaklingar innan lögreglu fara að efast um réttmæti köllunnar sinnar.

 

Einungis algert hrun getur orðið til að lækna þetta siðrof og það er nú framundan – Megi vonin vera með okkur.

Flokkurinn með sjálfseyðingarhvötina

Ég verð að segja að annað eins “hara-kiri” í íslenskri stjórnmálasögu hef ég ekki vitnað á minni ævi og hjá Vinstrihreyfingunni grænu framboði. Það er algerlega ljóst að sá flokkur mun þurrkast út við næstu kosningar. Ekki er nóg með að meirihluti þingmanna fer þvert á yfirlýsta stefnu flokksins í Evrópumálum, með formanninn í farabroddi, heldur er þessi sjálfsmorðsflokkur að skjóta sig svo margfalt í alla fætur í þessari endurreisn og Icesave-málinu að ég bara ...

Er það virkilega svo mikilvægt að komast að stjórnarsetu að það er vert að fórna flokknum? Eru þingmenn ef til vill svo laskaðir á veruleikaskalanum að þeir haldi að þeir komist upp með svona lagað? Ég verð að viðurkenna að þetta er barasta svolítið broslegt, en um leið sorglega fáránlegt. Sko ég er ekki að taka afstöðu til ESB aðildarumsóknar eða ekki, ég er bara að tala um þennan stjórnmálaflokk og það stuttu eftir að allt ætlaði hér umkoll að keyra vegna firringar, blekkingar og óheilinda stjórnmálamanna.

Önnur eins svik við kjósendur hafa sjaldan, eða aldrei viðgengist í íslenskum stjórnmálum og ég hef það á tilfinningunni að kjósendur VG séu ekki með lélegt minni þegar kemur að kjördegi; oft á tíðum hugsjónafólk og að taka slíka kjósendur í afturendann er ekki ja ...

Nú er bara að bíða og sjá.

Kúlulán upp á 850 milljónir króna

Birti hér leifislaust athugasemd sem ég fann á blogginu (vona að mér fyrigefist það).

Finnur Sveinbjörnsson, núverandi bankastjóri Kaupþings: Slapp undan 850 milljóna króna kúluláni

Eignarhaldsfélag í eigu Finns Sveinbjörnssonar, þáverandi bankastjóra Icebank og núverandi bankastjóra Kaupþings, fékk 850 milljóna króna kúlulán frá nokkrum bönkum árið 2007.  Milljónirnar voru notaðar til að kaupa hlutabréf í Icebank árið 2007.
Þegar Finni var sagt upp sem bankastjóra í árslok 2007 seldi hann félagið  Tæplega 16 milljóna króna skuld vegna vaxtakostnaðar var skilin eftir.

Þess má geta að Finnur á einbýlishús á höfuðborgarsvæðinu og ekki hvílir ein króna á eigninni skv. FMR í febrúar 2009. (Er borgunarmaður 16 milljóna krónana!)


Þessar upplýsingar eru fengnar af hvitbok.vg

Þessi maður er ekkert betri en allir hinir kúlukallarnir-og kellingarnar.

 

Guðrún Garðarsdóttir

 

Átti ekki að skipta þessu vandræðasukkpakki út, hvernig var það? Er búið að auglýsa og ráða nýja bankastjóra eða hvað? Átti ekki að byrja með HREINAN skjöld? Nú fer maður að skilja hvers vegna það er verið að gera svo mikið sem að athuga það að afskrifa skuldir Björgúlfanna.

Þeir sem allt þykjast vita

Það sem er hvað dapurlegast við þá kreppu sem við nú erum að ganga í gegnum er sú staðreynd að við virðumst ekki geta lært neitt. Samskonar óárán, samskonar vitleysa, samskonar flækjur og samskonar fúlir á móti, sem allt þykjast vita, eru við lýði enn sem fyrr.

Það voru einmitt einstaklingar, sem allt vissu betur en flestir aðrir, sem komu okkur í þá stöðu sem við erum nú í Íslendingar. Og það ætla að vera, ef ekki nákvæmlega sömu einstaklingarnir, þá svipaðrar tegundar, sem nú þruma yfir þjóðinni hvað henni sé fyrir bestu.

Voru það ekki kerfiskallar, framapotarar, hámenntaðir einstaklingar, stjórnmálamenn, viðskiptajöfrar og jakkaklæddir menn, sem komu okkur þangað sem við erum nú? Eru það svo ekki samskonar “besservisserar” sem benda nú á þær leiðir sem við “verðum að fara”?

Ég skal segja ykkur það, minn kæri almenningur, sem borga skalt vitleysuna; þeir sem nú eru í opinberum stöðum og yfirgnæfa alla umræðu um “leiðir út úr vandanum” eru síst gáfaðri, eða betri en þeir sem komu okkur í vandann. Við, niðri á gólfi, erum bara svo vitlaus að við eigum bara að fylgjast með snillingunum fara hinar réttu leiðir og treysta á yfirburðagetu þeirra. Var það hinn almenni borgari, sem sinnti bara sinni vinnu, stóð við sínar skuldbindingar, greiddi sína skatta sem á sök á því þjóðargjaldþroti sem blasir við – nei? Eitt virðist ljóst: sjálfskipuðu sérfræðingar ætla sér ekki að hlusta nú fremur en áður og því verður almenningur að KREFJAST þess.

Við skulum staldra aðeins við Icesave. Ríkisstjórnin hefur nú undirritað “samkomulag” við Breta og Hollendinga sem felur í sér að íslenska ríkið þurfi að taka lán sem ber milljarða í árlega vexti til að greiða fyrir innistæður einkafyrirtækisins Landsbanka Íslands hf. Þeir sem allt þykjast vita segja þetta óumflýjanlegt þar sem “Ísland geti ekki bara hlaupist á brott frá skuldum” og “ að Ísland sé skuldbundið vegna samkomulagsins um Tryggingasjóð innistæðueigenda vegna EES samningsins” og “að íslenskir ráðamenn hafi gefið út yfirlýsingu um að allar innistæður í íslensku bönkunum væru tryggðar að fullu”. Menn fara svo að vísa í lög, álitsgerðir, samninga og hvað annað sem kann að styðja mál þeirra.

Reyndar eru, sem betur fer, einhverjir “besservisserar” á öndverðum meiði, sem koma með önnur rök og vísa í önnur lög, álitsgerðir, samninga og hvað annað sem kann að styðja mál þeirra.

Þetta er eins og asninn, svínið og hænan sem sáu blettinn á málarastriganum og tóku að “spekúlera” í hástert um það hvaða djúplægu sannindi málarinn væri að túlka með “þessu frábæra málverki”. Á meðan sjálfskipaðir sérfræðingar þrátta um keisarans skegg flýr fólk land, því þeir sem komist geta hjá því að borga vilja ekki borga vegna þess að það er ósanngjarnt! Það skiptir akkúrat engu máli hvort einhverjar lagaflækjur, lélegir samningar, óhæfir embættismenn eða spilltir stjórnmálamenn hafa komið því þannig fyrir að láta almenning borga fyrir eitthvað sem hann á ENGAN þátt í - það er hreinlega ekki rétt! Um það snýst málið, ekki um lagaflækjur og túlkanir sömu, eða samskonar, jakkalakka og túlkuðu okkur inn í vandann til að byrja með.

Svona rétt til að setja dæmið í samhengi. Hugsum okkur að Frakkland væri í sömu stöðu og við Íslendingar. Hugsið ykkur að franska bankakerfið væri tólf sinnum stærra en franska landsframleiðslan og erlendar skuldir frakka tvöhundruð og fimmtíu prósent af sömu landsframleiðslu. Ímyndum okkur nú að, ekki einn franskur banki, heldur megnið af öllum frönskum bönkum, sem allir væru einkabankar, færu í greiðsluþrot. Haldið þið virkilega að einhver heilvita maður myndi halda því fram að franska ríkið ætti, eða yfir höfuð gæti, staðið í skilum með tilliti til einhvers samnings um innistæðu tryggingar? Finnst, þarna úti, einhver svo barnalegur, að halda því fram að franskur almenningur myndi láta bjóða sér að borga? Er einhver miður greindur einstaklingur með háskólapróf þarna úti sem lætur sér detta í hug að Frakkar myndu láta þvinga sig í það að taka lán sem skuldsetja myndi franska ríkið svo að vafasamt væri að það gæti staðið undir?

Vera má að okkar sérskipuðu “besservisserar” haldi einhverri slíkri firru fram en mér þætti gaman að sjá það. Nei, það er einungis vegna smæðar Íslands sem kerfiskallar og kellingar geta haldið því til streitu að ætlast til þess að íslenskur almenningur borgi þrátt fyrir kerfishrun og það sem almenningur á ENGAN þátt í að skapa.

Varúð, þetta gæti vakið þig af doðanum!

Þetta myndband er að varpa skilningi á peningakerfið; skuldir, vextir og gagnrýnislaus trú, er það sem heldur spilverkinu gangandi. Verið er að þrýsta á RÚV að setja þessa mynd á dagskránna hjá sér og styð ég það heilshugar.

Hérna er linkur á myndina sem heitir: Zeitgeist: Addendum, fyrir þá sem skilja ensku og vilja ekki bíða eftir að hún verði, kannski, sýnd í sjónvarpi allra landsmanna. 

Þessi mynd á MIKIÐ erindi við okkur íslendinga nú þegar verið að tala um Icesave þvingunarpakkann og þær skuldir sem verið er að steypa íslenska ríkinu í. Takið sérstaklega eftir þegar sagt er "kerfið byggir á skuldum og eldsneyti kerfisins eru vextir".

http://video.google.com/videoplay?docid=7065205277695921912

 

Hérna er svo fyrri hluti annarrar myndar um sögu vestræna peningakerfisins. Alger frumskylda hvers hugsandi manns að sjá.

http://video.google.com/videoplay?docid=-7336845760512239683

Engin getur tekið afstöðu til Icesave samkomulagsins, AGS tillagna eða annarra skuldbindinga íslendinga, vegna efnahagshrunsins, án þess að sjá þessa mynd.

http://video.google.com/videoplay?docid=-7336845760512239683

 

Ábyrgðin er mikil, sagan mun dæma; ekki undirrita!

Af hverju á Alþingi ekki að samþykkja Icesave samkomulagið?

 

Í fyrsta lagi vil ég taka undi með skáldinu þegar hann sagði að þetta snérist ekki um hvort samningurinn væri góður eða slæmur heldur væri þetta einfaldlega rangur samningur.

 

Af hverju? – Jú, Íslendingar hafa undirritað samkomulag um tryggingarsjóð innistæðueigenda og á hann að tryggja innistæður að lágmarki tuttugu þúsund evrur. Um þetta er ekki deilt. Bretar og Hollendingar hafa, hins vegar, greitt einstaklingum, öðrum en fagfjárfestum innistæður sínar að fullu og eiga þar með forgangskröfur í þrotabú Landsbanka Íslands hf. (ég hef ekki fengið það á hreint hvort þetta gildir einnig um sveitarfélög, stofnanir og félagasamtök og ekki séð það opinberlega að svo sé ekki). Þetta þýðir m.a. að minna verður til skiptana fyrir íslenska sparifjáreigendur sem ekki hafa fengið greitt nema hluta síns sparifjár úr peningamarkaðsreikningum. Þetta þýðir, að á einn eða annan hátt, eru íslendingar að greiða meira en þeim ber, sem þjóð, vegna tryggingarinnistæðu samningsins.

 

Það er óvíst að það standist lög að mismuna sparifjáreignendum á þennan hátt. Þannig getur íslenska ríkið og þrotabú Landsbankans átt yfir höfði sér lögsóknir frá fagfjárfestum og öðrum sparifjáreigendum en einstaklingum, með ófyrirsjáanlegum afleiðingum, kostnaði og breytingu á forgangi í þrotabúið.

 

Þetta snýr beint að lagatæknilegum atriðum varðandi tryggingarinnistæður en það er, ekki síður, vont við þetta samkomulag, að verið er að blanda saman tvennum afar ólíkum þáttum. Annars vegar því sem snýr að þrotabúi Landsbanka Íslands hf. og, hins vegar, milliríkjasamskiptum. Þegar talað er um að leysa deilumálið fyrir dómstólum þá er sagt að slíkt sé ekki hægt þar sem fullvalda ríki geti ekki stefnt öðru fullvalda ríki fyrir dóm nema með samþykki viðkomandi ríkis. Það er búið, með þessu samkomulagi, að setja samasemmerki milli Landsbanka Íslands hf. og íslenska ríkisins og málið orðið að deilu milli Íslands, annars vegar, og Hollands og Bretlands, hins vegar. Hér má vera að afdrifaríkustu mistökin liggi hjá íslenskum stjórnvöldum, sem voru þá að yfirtaka bankana í stað þess að láta þá einfaldlega fara í þrot og láta búin sæta eðlilegri þrotameðferð og þá sem einkamál fyrir dómstólum. Ég skil ekki enn rökin fyrir því að ríkisvæða bankana, hvað þá alla þrjá. Það verður þó að líta til þess að um svo stórar einingar í hagkerfi Íslands og svo stórvægileg gjaldþrot að um kerfishrun var að ræða og verður því að taka tillit til þess. Ég held því fram að við Íslendingar eigum að standa á því að fá fram algeran aðskilnað milli þeirra ágreiningsefna er snúa að þrotabúi Landsbanka Íslands hf. og íslenska ríkisins og engan samning gera sem ekki gengur út á það.

 

Áður en ég samþykki þetta Icesave samkomulag og þá lántöku sem því fylgir vil ég vita hvers vegna verið sé að taka það lán. Er verið að taka lán til að greiða erlendum sparifjáreigendum (í raun breska og hollenska ríkinu)? Er verið að taka lán til að greiða umfram það sem ber að greiða vegna innistæðu trygginganna og þá hvers vegna? Væri ekki eðlilegt að láta eignir Landsbanka Íslands hf. sem greiðslur. Það ætti að tryggja að sem hæst verð fengist fyrir eignirnar.

 

Það á ekki að þvinga íslenska ríkið til að taka lán. Það, eitt og sér, fyrir mér, er aðför að sjálfstæði. Það er, í sjálfu sér afskipti af innanríkismálum. Það eitt og sér eru rök gegn því að samþykkja Icesave samkomulagið.

 

Það er afar hæpið að íslenska ríkið geti staðið í skilum. Það hafa aðrir reiknað út og ætla ég ekki að fara nánar út í það hér. Það er alger forsenda fyrir því að ég samþykki að setja þak á greiðslubyrðina.

 

Kerfishrun; það hafa fjölmargir aðilar bent á þá staðreynd að samkomulagið um tryggingarinnistæður getur ekki náð yfir aðstæður sem fela í sér kerfishrun eins og átt hefur sér stað á Íslandi. Því eru íslendingar, í raun, ekki einu sinni bundnir af því samkomulagi.

 

Sanngirnissjónarmið; hér þarf ég varla að útlista neitt, fyrir mér liggur það í augum uppi.

 

Að lokum, og það er, að mínum dómi eitt veigamesta atriðið, að minnsta kosti hvað snýr að okkur íslendingum sjálfum. Það samkomulag sem við gerum við Breta og Hollendinga á að kveða á um að endurgreiðslur á Icesave innistæðum tengist endurheimtum á því fé. Eins og ég hef margítrekað hér áður: peningar hverfa ekki, þeir færast bara úr stað. Það þarf að fá það á hreint hvað varð um féð á þeim fáu mánuðum sem Icesave starfaði. Ef að samkomulag við Breta og Hollendinga er bundið þessum skilyrðum þá fengjum við þá til samstarfs við okkur við rannsóknina á stærsta fjárdrætti íslandssögunnar og þó víðar væri leitað. Það þarf að vera hagur allra þriggja þjóðanna að endurheimta féð, fjármálakerfið er alþjóðlegt, bankinn starfaði á alþjóðavísu, samkvæmt alþjóðasamningum og fór eftir alþjóðlegum reglum. Það er hugsanlegt að féð hafi “horfið” út í heim – af hverju á það einungis að vera íslendinga að endurheimta?

 

Ein rökin fyrir því að undirrita samkomulagið er að annars muni Ísland einangrast. Ég kaupi það ekki. Ef að vilji íslendinga er klár til þess að gera upp þrotabúið þannig að sem mest fáist upp í kröfur, hvers vegna ættum við þá að eiga á hættu að einangrast? Það að undirrita ekki þetta vonda samkomulag þýðir ekki það sama og að við ætlum ekki að sjá til þess að kröfuhafar fái sitt eða sem mest. Að setja dæmið upp þannig að valið liggi milli þess að undirrita þetta vonda samkomulag eða einangrast ella er rangt, en ef að satt er þá liggur eitthvað annað og meira að baki en kröfur í þrotabú Landsbanka Íslands og því, í sjálfu sér, vægast sagt vafasamt að undirrita.

 

Kæru þingmenn, fulltrúar þjóðar – ekki undirrita!

 

 

 

Efnahagsstríðið um Ísland

 

Mér þykir, á margan hátt, undarlegt hve margir virðast ekki getað hugsað sér, ekki einu sinni sem möguleika, að Ísland sæti nú efnahagslegum árásum. Það er merkilegt þegar maður minnist á þann möguleika, að á bak við þennan þrýsting til að taka á sig allar þessar gífurlegu skuldbindingar séu miskunnarlausir einstaklingar sem ásett sér hafi að ná tökum á þeim miklu auðlindum sem á Íslandi leynast. Yfirleitt eru þeir, sem neita þessu, einstaklingar sem eru rökhyggjufólk, og ættu því að minnsta kosti að geta hugleitt þann möguleika, að á bak við þann ofurþrýsting sem á okkur íslendinga er settur til að greiða alla þessa milljarða í vexti, liggi einhverjar hvatir aðrar en eitthvert réttlæti sem auðsjáanlegt er öllum öðrum en Íslendingum.

 

Mér var einu sinni kennt það, á góðum stað, að það eitt væri heimska að afskrifa eitthvað fyrirfram og án íhugunar.

 

Ég vil því hér, varpa fram einni mynd og biðja fólk um að hugleiða, hvort ekki gæti verið, svona eins og möguleiki, á að eitthvað gæti verið til í að nokkuð því líkt sé að gerast.

 

Það eitt er víst að fáir virðast átta sig á því sem er að gerast. Ísland, sem verið hefur meðal ríkustu þjóða heims, með nær skuldlausan ríkissjóð og velferðarkerfi sem við höfum státað okkur af, er allt í einu að skipast á bás meðal þjóða sem við höfum merkt sem þriðja heims. Þetta er að gerast svo skyndilega að menn eru engan veginn með á nótunum. Þessi gífurlegi viðsnúningur er svo mikill, og svo hraður og það vegna örfárra einkafyrirtækja að menn hreinlega trúa þessu ekki; sérstakleg ekki þar sem að allt er í raun við það sama hjá okkur. Við erum enn að veiða nokkurn veginn það sama af fiski. Við höfum enn aðgang að fallvötnunum og eigum allnokkrar virkjanir. Enn er heitt vatn undir fótum okkar og ferðamenn flokkast til landsins sem aldrei fyrr. Af hverju erum við því að fara á hausinn?

 

Nú kemur að myndinni sem ég vil draga upp. Fjölmargir, sem vilja brynja sig gegn “sögusögnum og samsæriskenningum” hafa opinberlega neitað því að skuldsetning íslendinga, sem þjóðar, eigi sér nokkra úthugsaða utanaðkomandi ástæðu. Þeir slá algerlega skollaeyrunum við því þegar menn koma fram á sjónarsviðið, menn eins og John Perkins, sem viðurkenna að hafa haft þann einan starfa að skuldsetja þjóðir sem hafi yfir verðmætum auðlindum að ráða. Það er þó staðreynd að margt er líkt þeim aðstæðum sem téður Perkins lýsir í sinni ágætu bók “Confessions of an Economic Hit Man” (Játningar Hagfræði Morðingja) og því sem er að gerast á Íslandi í dag.

Þegar litið er til þess að olíuforði jarðarinnar er að þverra og menn farnir að líta á aðrar leiðir til orkuöflunar, samfara því að Ísland er ríkt af beislanlegri orku, ásamt því að efnað land eins og Ísland, sem í sjálfu sér er hagfræðilega heilbrigt, er nú í undarlegum efnahagsvandræðum, sem merkilegt nokk koma í kjölfarið á misheppnaðri tilraun efnamanna til að sölsa undir sig orkufyrirtæki (hver man ekki eftir Geysir green og REI?), þá fer alla vega um mig hrollur.

 

Ég veit að til eru menn, valdamiklir, ríkir menn, þarna út í heimi sem sætta sig ekki við að ná ekki sínu fram. Sömuleiðis veit ég að til eru menn sem ganga fyrir því að gera eitthvað, bara af því að það er hægt og að ná yfir ríki og auðlindum þess er bara markmið í sjálfu sér. Ég veit þetta vegna þess að þetta hefur komið í ljós t.d. í Indónesíu og fjölmörgum þróunarlöndum, og ég veit þetta vegna þess að ég þekki mannlegt eðli. Því spyr ég fólk nú, á Íslandi árið 2009: Er eitthvað fráleitt að einhver hafi einsett sér að knésetja Ísland og komast yfir auðlindir þess? Er hugsanlega mögulegt að einhver hafi ásett sér að gera Ísland að tilraun til að knésetja þróað ríki, svona til að sjá hvort ekki væri hægt að leika þriðjaheims leik á slíkt ríki? Ísland er lítið land og auðugt. Það er gott að ná til elítunnar og tengslin milli manna eru svo þétt að alls staðar annars staðar í heiminum kallar slíkt á spillingu sem auðvelt er að spila með.

 

Ef að ég hefði svo mikil völd, ætti það mikið fjármagn, að söfnun þess væri mér engin fróun lengur, og ef ég vildi sýna sjálfum mér hversu valdamikill ég væri, sjá hverju ég gæti virkilega áorkað; ef að ég vildi hafa áhrif á heimssöguna með því að knésetja þróað ríki – þá myndi ég velja Ísland.   

 

Og trúið mér, slíkir menn eru til.

Tökum lán, greiðum arð og setjum svo allt í þrot þegar á að borga.

Sniðugt, selja allar eignir skilja eftir skuldir og lýsa svo yfir gjaldþroti. Spurning af hverju við sem einstaklingar og heimili getum ekki hagað okkur eins, það myndi leysa allan vanda, ekki satt?

En er þetta ekki vandamálið í hnotskurn. Stjórnendur geta vaðið áfram í vitleysu og skuldsett allt upp í topp og þegar kemur að skuldadögunum þá er bara fyrirtækinu skipt upp í skuldir og eignir og skuldahlutinn settur í þrot. Það er að verða deginum ljósara að stjórnendur verða að bera einhverskonar persónulega ábyrgð. Þetta fyrirkomulag er ekki að virka. Ef að maður pælir í því þá er þetta ekkert annað en þjófnaður í silkipappír. Það er búið að borga út milljónir og aftur milljónir í arð, arð sem skapaðist einungis af lánum og innihaldslausum verðmætum sem kallað var "goodwill". Mjólkað og mjólkað og svo er allt sett í þrot og einstaklingarnir á bak við eru með milljónir á sínum bankareikningum.

Ef að þetta er löglegt þá er eitthvað verulega mikið að löggjöfinni.

Íslensk afþreying gjaldþrota

Nú verður fólk að vakna!

Þetta er óhugnanlegt, hreint og beint. Þessi ráðstöfun að setja fingraför í vegabréf kemur frá BNA og var sett í kjölfar hins svokallaða "stríðs gegn hryðjuverkum". Stóri bróðir sá sér leik á borði til að geta fylgst enn betur með einstaklingunum og faldi það inn í eitthvað sem hægt er að kalla "föðurlands gjörninginn" á íslensku (e.: Patriotic Act).

Ég hef ekki farið til BNA síðan, ekki getað hugsað mér það. Hingað til hafa verið tekin fingraför af grunuðum glæpamönnum en nú á að taka fingraför af öllum. Eftirlitsmyndavélar eru alls staðar, gögn skráð og geymd um eðlileg viðskipti og samskipti manna í millum, þetta er að verða óhugnanlega geðveikislegt. Þetta er bara stig í því að setja í okkur örgjörva sem skrásetur allar okkar ferðir og gjörðir.

Af hverju erum við Íslendingar ekki spurð hvort við viljum hafa þann háttinn á að setja fingraför í íslensk vegabréf? Erum við ekki sjálfstæð þjóð?

Mér líkar illa hvert stefnir í þessum efnum.

Fingraför í vegabréf

Ferðir, forgangur, bíldruslur og heimskulegar hindranir.

Ég verð að minnast á eitt í tilefni kvöldfrétta RÚV í kvöld. Þar var verið að ræða forgangsröðun hjá ríki og borg í sambandi við þetta blessaða tónlistarhús. Á meðan borgin setur fleiri hundruð milljóna í bygginguna er verið að skera niður í menntastofnunum. Eðlilega setja menn spurningarmerki við slíka forgangsröðun og ekki á þetta lið sem situr í borgarstjórn sér farsæla sögu þegar kemur að trausti og trúverðugleik. En ég ætla ekki að fara út í þetta hér, heldur langar mig að minnast á aðra forgangsröðun og það í samgöngumálum. Nú, þegar vel viðrar, þá erum við mörg sem grípum til hjólhestsins eða bara kjósum að ganga allra okkar ferða. Það er svona almenn hvatning í heiminum um þessar mundir, til að menn hugi að umhverfisvænni ferðamátum en bílferðum sem spúa mengun og ryki út í umhverfið. Meira að segja einstaka fulltrúar Reykjavíkurborgar hafa viðrað það opinberlega að, hugsanlega, myndi það létta eitthvað á gatnakerfinu ef að menn litu til annarra leiða en einkabílismans. Gott og vel, margir kjósa hvort eð er reiðskjótann eða gönguna hreinlega heilsunnar vegna, og kemur þá að kjarna máls.

Það er litið til þess, hér í borginni, að notast við gangstéttir sem hjólastíga, vegna þess einfaldlega að ekki er gert ráð fyrir hjólreiðum í umferðinni í Reykjavík. Þetta er í rauninni enn einn molbúahátturinn í skipulagsmálum borgarinnar og með hreinum ólíkindum en látum það nú vera.

Það sem fer fyrir brjóstið á mér er að á gangstéttir borgarinnar, sem eru umferðaræðar gangandi og hjólandi, hjólastóla og barnavagna, líta sumir vesalingar á sem bílastæði. Þú hjólar ekki svo um eitt einast hverfi borgarinnar að þú sjáir ekki fleiri bíla lagða á miðri gangstétt, þannig að sú umferð sem ætluð er gangstéttinni neyðist til að fara út á götuna sem ætluð er bílaumferðinni (með tilheyrandi hættum og óþægindum) og þá er ekki minnst á þann fjölda bíla sem að stórum hluta er lagður upp á gangstéttarnar en maður kemst þó framhjá án þess að neyðast til að fara út á götuna til að komast fram hjá.

Það sem ég skil ekki, og þar kemur að forgangsatriðum yfirvalda, er þegar maður sér lögreglu aka framhjá svona klárlega ólöglega lögðum bílum upp á miðri gangstétt og gera ekkert í því; eins og þetta sé barasta allt í stakasta lagi. Sko, í fyrsta lagi eru gangstéttir ekki bílastæði heldur umferðaræð allrar annarrar umferðar en bílaumferðar, og ef að þessi umferð er heft, á þá ekki að fjarlæga það haft rétt eins og einhver hefði lagt bíl sínum á miðja götuna og heft þannig bílaumferðina?

Í öðru lagi þá eru lög, lög, og eftir þeim ber að fara og lögreglu ber að sjá til þess, hún á ekki bara að aka hjá og láta eins og ekkert sé. Virðing fyrir lögum er virðing fyrir ÖLLUM lögum. Það er ekki hægt að ætlast til þess að menn fari að þeim lögum sem þeim hentar, en beri svo fulla virðingu fyrir einhverjum öðrum lögum. Ef að ekki er tekið hart á svona lögbroti, er þá ekki allt í lagi að aka undir áhrifum, gefa vel í o.s.frv.?

Í þriðja, og síðasta lagi, er nú það að ef að vilji er til þess að ýta undir það að almenningur notist við reiðhjól og tvo jafnfljóta til að komast milli staða innan borgarinnar, er þá ekki lágmarkskrafa að borgaryfirvöld sjái til þess að bíldruslueigendur séu ekki að hefta þær, þó takmörkuðu leiðir, sem í boði eru fyrir slíka umferð?

Hvernig væri það, kæru borgaryfirvöld, að setja það í forgang að koma bíldruslum af gangstéttunum, eða eru gangstígar og gangstéttir nokkuð bílastæði?